کش اسپان

پارچه کش اسپان یکی از محبوب‌ترین نوع پارچه‌ها در صنعت نساجی است که به دلیل ویژگی‌های خاص خود در تولید انواع پوشاک و محصولات مختلف به‌طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله قصد داریم به‌طور کامل و جامع به معرفی پارچه کش اسپان، ویژگی‌ها، مزایا، معایب و کاربردهای آن بپردازیم و در پایان نکاتی برای خرید این پارچه ارائه دهیم.

پارچه کش اسپان چیست؟

پارچه کش اسپان (Spandex fabric) که به‌نام‌هایی مانند “الاستیک”، “لاکرا” و “آسپان” نیز شناخته می‌شود، نوعی پارچه است که از فیبرهای مصنوعی با کشش بالا ساخته می‌شود. این پارچه به دلیل قابلیت کشسانی بسیار زیادش معروف است و می‌تواند تا پنج برابر طول اولیه خود کش بیاید. ترکیب این پارچه با دیگر الیاف مانند پنبه یا پلی‌استر باعث ایجاد بافت‌های مختلفی می‌شود که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند.

خرید پارچه کش اسپان

هنگام خرید پارچه کش اسپان، توجه به نکات زیر ضروری است:

کیفیت پارچه: همواره پارچه با کیفیت بالا خریداری کنید تا از دوام و راحتی آن اطمینان حاصل کنید.

نوع ترکیب الیاف: توجه داشته باشید که ترکیب الیاف پارچه می‌تواند ویژگی‌های مختلفی داشته باشد.

محل خرید: همیشه از فروشگاه‌های معتبر خرید کنید که اطمینان دارید پارچه‌های اصل و باکیفیت عرضه می‌کنند.

تاریخچه و پیدایش پارچه کش اسپان

پارچه اسپان نخستین‌بار در سال 1958 توسط شیمی‌دان آمریکایی “Joseph Shivers” در شرکت DuPont توسعه یافت. این پارچه به‌عنوان یک جایگزین برای لاستیک‌های قدیمی که در لباس‌های ورزشی استفاده می‌شد، طراحی شد. از آن زمان تا به امروز، این پارچه با نام‌های مختلف در صنایع پوشاک و نساجی به‌کار می‌رود.

ویژگی‌های پارچه کش اسپان

پارچه کش اسپان به‌خاطر ویژگی‌های خاصی که دارد، در بسیاری از صنعت‌ها کاربرد پیدا کرده است. از جمله ویژگی‌های این پارچه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کشش بالا: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این پارچه، کشش فوق‌العاده آن است. پارچه اسپان می‌تواند تا پنج برابر طول اولیه خود کش بیاید.
• راحتی و انعطاف‌پذیری: پارچه اسپان به‌خاطر کشش بالای خود، احساس راحتی و انعطاف‌پذیری زیادی به بدن می‌دهد.
• سبک و نرم: این پارچه بسیار سبک و نرم است و به‌راحتی بر روی بدن می‌نشیند.
• مقاومت بالا: اسپان در برابر پارگی، سایش و تغییرات دما بسیار مقاوم است.
• خاصیت ضد رطوبت: این پارچه به‌طور طبیعی خاصیت جذب رطوبت ندارد و سریع‌تر خشک می‌شود.

ترکیب و ساختار پارچه کش اسپان

پارچه کش اسپان به‌طور معمول از الیاف مصنوعی مانند پلی‌یورتان ساخته می‌شود. در بعضی موارد، برای بهبود ویژگی‌ها و کاهش هزینه، از ترکیب اسپان با دیگر الیاف طبیعی یا مصنوعی نیز استفاده می‌شود. این ترکیب‌ها باعث می‌شوند که پارچه ویژگی‌هایی چون نرمی، دوام و راحتی بیشتری پیدا کند.

پارچه اسپان چگونه ساخته می‌شود؟

پارچه اسپان از الیاف مصنوعی به نام پلی‌یورتان ساخته می‌شود که از طریق یک واکنش شیمیایی بین دی ایزوسیانات و پلی‌ال تولید می‌شود. مراحل ساخت به‌طور کلی به شرح زیر است:

1. پلیمریزاسیون: اولین مرحله ترکیب دو ماده شیمیایی—دی ایزوسیانات و پلی‌ال—برای ساخت پلی‌یورتان است. این واکنش شیمیایی ماده‌ای انعطاف‌پذیر و الاستیک ایجاد می‌کند.
2. ریسندگی: سپس پلی‌یورتان به الیاف تبدیل می‌شود. این کار با گرم کردن ماده و عبور آن از سوراخ‌های ریز (اسپنر) انجام می‌شود که الیاف پیوسته‌ای تولید می‌کند.
3. کشیدن و کشش: الیاف کشیده می‌شوند تا مولکول‌ها به‌درستی تنظیم شوند که کشش آن‌ها افزایش یابد.
4. پردازش نهایی: بعد از کشیدن، الیاف حرارت داده می‌شوند و معمولاً با مواد شیمیایی خاصی برای بهبود دوام، نرمی و ظاهر آن‌ها درمان می‌شوند.

نتیجه این فرایند، یک الیاف با خاصیت کشسانی بالا است که می‌تواند تا پنج برابر طول اولیه خود کشیده شود، و برای کاربردهایی که نیاز به انعطاف و راحتی دارند، مناسب است.

مزایا و معایب پارچه کش اسپان

کاربردهای پارچه کش اسپان

پارچه کش اسپان به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود در طیف وسیعی از صنایع مختلف کاربرد دارد. برخی از مهم‌ترین کاربردهای این پارچه عبارتند از:

• پوشاک ورزشی: یکی از کاربردهای اصلی پارچه کش اسپان در تولید لباس‌های ورزشی است. کشش بالای این پارچه به ورزشکاران اجازه می‌دهد تا راحت‌تر حرکت کنند.
• لباس‌های بدن‌نما: از این پارچه در تولید لباس‌های بدن‌نما مانند جوراب شلواری، لباس‌های زیر و لباس‌های تنگ استفاده می‌شود.
• لباس‌های شنا: پارچه اسپان به‌خاطر کشسانی زیاد و خاصیت ضد آب، یکی از انتخاب‌های محبوب برای تولید لباس‌های شنا است.
• پوشاک روزمره: از این پارچه در تولید برخی لباس‌های روزمره مانند تی‌شرت‌های فیت و شلوارهای کشی نیز استفاده می‌شود.
• پوشاک پزشکی: در برخی از پوشاک پزشکی مانند لباس‌های فشاری و باندهای پزشکی نیز از پارچه اسپان استفاده می‌شود.

نحوه مراقبت از پارچه کش اسپان

پارچه کش اسپان به‌دلیل ویژگی‌های خاص خود نیاز به مراقبت ویژه‌ای دارد. برای شستشو و نگهداری بهتر از این پارچه، باید نکات زیر را رعایت کنید:

شستشوی سرد: بهتر است پارچه کش اسپان را در آب سرد شستشو دهید تا از آسیب به بافت پارچه جلوگیری کنید.

خشک کردن در هوای آزاد: این پارچه بهتر است در هوای آزاد خشک شود و از خشک‌کن استفاده نشود.

استفاده از مواد شوینده ملایم: برای شستشو بهتر است از مواد شوینده ملایم و بدون سفیدکننده استفاده کنید.

پرهیز از اتو کردن: به‌طور کلی بهتر است که پارچه اسپان را اتو نکنید، مگر اینکه از دمای پایین استفاده کنید.

انواع مختلف پارچه اسپان کدام است؟

انواع مختلفی از پارچه اسپان وجود دارد که هر کدام برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند. برخی از انواع رایج شامل:

1. اسپان جرسه تک لایه: یک پارچه نرم و صاف که معمولاً در لباس‌های روزمره، لباس‌های ورزشی و پوشاک فعال استفاده می‌شود.
2. لاکرا اسپان: برند خاصی از پارچه اسپان که به‌خاطر دوام، کشش و راحتی‌اش شناخته می‌شود و در پوشاک ورزشی و لباس‌های شنا استفاده می‌شود.
3. اسپان کشی چهار طرفه: این پارچه در هر دو جهت (افقی و عمودی) کش می‌آید و حداکثر انعطاف و راحتی را فراهم می‌کند. معمولاً در لباس‌های ورزشی و پوشاک عملکردی استفاده می‌شود.
4. اسپان مخملی: پارچه‌ای لوکس که ترکیب نرمی مخمل با کشش اسپان را ارائه می‌دهد. در لباس‌های فشن و لباس‌های شب استفاده می‌شود.
5. اسپان مش: نسخه سبک‌تر و تنفس‌پذیر اسپان است که معمولاً در لباس‌های ورزشی و پوشاک فعال استفاده می‌شود.

آیا پارچه اسپان آبرفت دارد؟

اسپان به‌خاطر کشسانی خود شناخته می‌شود و می‌تواند به اندازه زیادی کش بیاید، اما در مورد آبرفتن کمی متفاوت است. نکات کلیدی در مورد آب رفتن  اسپان به شرح زیر است:

حساسیت به حرارت: اسپان به‌طور طبیعی کوچک نمی‌شود، اما قرار گرفتن در معرض حرارت زیاد می‌تواند به الیاف آن آسیب بزند. اگر در دمای بالا شسته یا خشک شود، اسپان ممکن است بخشی از کشسانی خود را از دست بدهد و در نتیجه کمی کوچک یا تنگ شود یا شکل خود را تغییر دهد.

شستشو و خشک کردن: برای جلوگیری از آبرفتن، توصیه می‌شود که لباس‌های اسپان را در آب سرد بشویید و آنها را به‌جای استفاده از خشک‌کن، در هوای آزاد خشک کنید. این کار به حفظ شکل و کشسانی پارچه کمک می‌کند.

ترکیب پارچه‌ها: اسپان معمولاً با الیاف دیگر مانند پنبه یا پلی‌استر ترکیب می‌شود. در چنین ترکیب‌هایی، الیاف دیگر ممکن است کوچک شوند، در حالی که اسپان تغییرات زیادی نمی‌کند. این موضوع می‌تواند باعث شود که به‌نظر برسد پارچه کوچک شده است، اما در واقع اسپان خودش کوچک نمی‌شود.