تماس با ما

روش کاربردی چاپ پارچه

روش‌های چاپ روی پارچه، شیوه‌ای برای ایجاد انواع طرح روی لوازم پارچه‌ای و البسه محسوب می‌شود. به هیچ عنوان نمی‌توان چاپ روی پارچه را آسان تصور کرد، چون در واقع این کار به ظرافت و دقت بالایی نیاز دارد و کار سختی برای بالا بردن ماندگاری رنگ‌های روی سطح پارچه وجود خواهد داشت. در صورت پیدا نکردن مشابه طرح مورد نظر خود در بازار، ممکن است خودتان در به فکر ایجاد طرح باب میل خود باشد که در این صورت باید اطلاعات لازم را در زمینه چاپ پارچه را به دست آورید. چاپ روی پارچه در واقع به روش‌های مختلفی صورت می‌گیرد که در ادامه ما به معرفی این روش‌ها می‌پردازیم.

تکنیک‌های چاپ پارچه

چاپ مستقیم: در این روش، به صورت مستقیم با استفاده از رنگ یا رنگدانه روی سطح پارچه چاپ انجام می‌شود. دستگاه‌ها و چاپگرهای مورد استفاده برای این روش چاپ، از کیفیت و دقت بالایی برخوردار هستند. این روش دارای زیر مجموعه‌های است که شامل چاپ راکتیو پارچه، چاپ مستقیم پیگمنت و چاپ سابلیمیشن پارچه می‌شود.
چاپ تخلیه (Discharge printing): این روش در واقع می‌توان گفت در قسمت‌هایی از پارچه که به طور کامل رنگ شده را مشخص کرده و رنگ آن را حذف می‌کند که برای این کار مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مثال چاپ اسید یکی از انواع چاپ تخلیه است.
چاپ مقاوم (Resist printing): در چاپ مقاوم با وسیله خمیر یا یک ماده مخصوص، بخش‌هایی از پارچه پوشش داده می‌شود و بعد از آن کار رنگ زدن پارچه انجام می‌شود. در واقع خمیر مانع رنگ گرفتن بخش‌هایی که از آن استفاده شده، خواهد شد. مثال‌هایی از چاپ مقاوم، چاپ مومی(باتیک)، رنگرزی گره‌ای، چاپ سلیک و چاپ شابلنی را می‌توان نام برد.

روش‌های چاپ پارچه

به طور کلی از تکنولوژی‌ها و دستگاه‌های متعددی در فرآیندهای مختلف برای چاپ بر روی پارچه استفاده می‌شود که در این متن به ۱۰ روش از آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

در روش غلتکی، ابتدا برای پرزگیری، باز شدن چروک‌ و در کل آماده شدن پارچه، از زیر تعدادی غلتک عبور داده می‌شود. برای چاپبدون توقف، شابلون‌های دارای طرح روی غلتک به صورت استوانه‌ای قرار می‌گیرند. به صورت اتوماتیک، خمیر داخل غلتک طرح‌دار تزریق شده و بعد به پارچه منتقل می‌شود. چاپ طاقه پارچه در این روش به صورت یک‌دست و از کیفیت خوبی برخوردار است که در واقع مزیت آن نسبت به بقیه روش‌های دیگر به حساب می‌آید. در طرح از غلتک جداگانه حکاکی شده برای هر رنگ به کار می‌رود و پس از چاپ، برای تثبیت رنگ روی پارچه بختر داده می‌شود. با روش روتاری در یک روز و با استفاده از یک دستگاه، بدون هیچ مشکلی می‌توان ۱۱ هزار متر پارچه را در طرح‌های ظریف و یا پیچیده طراحی کرد.

چاپ روتاری

مزایای چاپ روتاری

از جمله مزایای این چاپ می‌توان به سرعت بالای چاپ، ماندگاری رنگ‌ها، کیفیت بالا، نفوذ رنگ به داخل لایه‌های پارچه، قابل انجام بودن روی هر نوع پارچه و قیمت کم در متراژ بالا اشاره کرد.

معایب چاپ روتاری

در تیراژ‌های پایین صرفه اقتصادی ندارد، چون هزینه‌های اولیه بالایی دارد.
قیمت دستگاه‌های مورد استفاده در این روش بالا بوده و برای راه‌اندازی هزینه زیادی لازم است.
پروسه زمان‌بر و طولانی برای سیلندر سازی دارد.
امکان مشاهده نمونه کار تا آخرین مرحله چاپ وجود ندارد و پیش از چاپ نمی‌توان نمونه‌گیری انجام داد.

چاپ سیلک اسکرین

این روش چاپ پارچه به صورت دستی بوده و از یک توری برای انتقال طرح روی پارچه استفاده می‌گردد. تور مورد استفاده در چاپ سیلک اسکرین، که روزنه‌های ریزی دارد، روی یک قاب پوشش می‌‌دهد. به وسیله لاک بخش‌هایی که نباید رنگ شود را پوشانده می‌شود و با قرار گرفتن توری روی پارچه، در پایان برای نفوذ رنگ روی پارچه از روزنه‌های موجود روی توری، یک کاردک را به کار می‌برند. این چاپ به دو روش، چاپ اسکرین فلت بد و چاپ اسکرین چرخشی (اختاپوسی) قابل انجام خواهد بود. از نظر تجاری رایج‌ترین تکنیک چاپ پارچه، چاپ اسکرین چرخشی است که در واقع نسخه مکانیزه چاپ اسکرین فلت می‌باشد.

مزایا چاپ سیلک اسکرین

این روش در تیراژهای بالا، هزینه خیلی پایینی دارد.
امکان استفاده از انواع مختلفی از رنگ‌ها در آن وجود دارد.
چاپ را می‌توان روی انواع گوناگون پارچه انجام داد.
با خطوط پیرامون ریز، مانند شال‌های ابریشمی می‌توان طرح‌های بزرگی ایجاد کرد.
این چاپ، روش خوبی برای پیاده سازی روی پارچه‌های برش خورده محسوب می‌شود.

معایب چاپ سیلک اسکرین

در تیراژهای پایین صرفه نخواهد بود، چون قبل از چاپ مراحل زمانبر و طولانی دارد.
با روش چاپ اسکرین، چاپ رنگ‌های تخت به شکل بهتری انجام می‌گیرد. از این رو در مواردی مثل تصاویر عکاسی شده که رنگ‌ها در تنوع و درجه‌بندی بالایی هستند، این چاپ روش مناسبی نخواهد بود.
درصد خرابی بالایی دارد، بنابراین برخی از افراد از این مدل چاپ رضایت کافی ندارند.

چاپ سابلیمیشن

چاپ سابلیمیشن، از کیفیت بالا و ماندگاری خوبی برخوردار است، از این رو مورد استقبال خیلی از افراد قرار می‌گیرد. روش کار به این صورت است که با حرارت ۲۰۰ درجه رنگ از جامد به گاز تغییر حالت داده و در واقع تصعید می‌شود و بعد روی الیاف پارچه را پوشش می‌دهد و با مولکول‌هایی که در سطح آن‌ها یک لایه مذاب در اثر حرارت ایجاد شده، ترکیب خواهند شد. برای به کارگیری این روش، چاپگر رنگی لیزری یا چاپگر جوهر افشان، جوهر تصعیدی و دستگاه پرس حرارتی باید به کار گرفته شود.

مزایا چاپ سابلیمیشن

سرعت بالا
درخشش و شفافیت بالا
نفوذ رنگ در الیاف پارچه بدون زیر دست
قبل از چاپ امکان نمونه ‌گیری وجود دارد.
جزئیات به صورت دقیق و با کیفیت بالا مشاهده می‌شود.
با شستشوی زیاد و قرار گیری در زیر نور مستقیم خورشد، ماندگاری خیلی زیادی دارد.

معایب چاپ سابلیمیشن

جوهر در لایه‌های زیری پارچه نفوذ نمی‌کند، به صورتی که در زمان کشیدن برخی پارچه‌ها، الیاف به رنگ سفید بین آن مشاهده می‌گردد.
فقط در الیاف مصنوعی مانند پلی استر می‌توان از این روش چاپ استفاده کرد.

چاپ مستقیم پیگمنت

در این روش مانند سابلیمیشن، پرینتر دیجیتال به کار گرفته می‌شود و در واقع یک روش جدید و رو به رشد به حساب می‌آید که چاپ روی پارچه به صورت مستقیم انجام می‌گیرد. بلافاصله بعد از مرحله چاپ‌، برای تثبیت شدن رنگ روی پارچه از دستگاه بخار فیکس استفاده و اضافه رنگ‌ها نیز از روی پارچه شسته و پاک خواهند شد. در این مرحله روش دیگر با کیفیت پایین‌تری وجود دارد که پس از چاپ روی پارچه، از اشعه مادون قرمز برای خشک کردن رنگ بر روی پارچه بهره می‌گیرند و در واقع مرحله بخار فیکس و شست و شو حذف خواهد شد.

مزایای چاپ پیگمنت

سرعت بالا
امکان نمونه‌ گیری اولیه طوری که نمونه نهایی کار را در کمتر از ۵ دقیقه می‌توانید مشاهده کنید.

معایب چاپ پیگمنت

درخشندگی کافی در رنگ‌ها دیده نمی‌‌شود.
رنگ‌های روی پارچه بر اثر سایش مممکن است کنده شوند.
فقط بر روی الیاف سلولوزی مثل ویسکوز، پنبه و برخی پلی استرها قابل استفاده است.
در صورت شست و شو کمرنگ خواهد شد.

چاپ مستقیم راکتیو

چاپ راکتیو یک روش جدید در چاپ روی پارچه به حساب می‌آید که رشد انفجاری داشته است. این نوع چاپ در واقع با چاپ دیجیتال پیگمنت شباعت زیادی دارد و تفاوت آن‌ها استفاده از رنگ راکتیو یا واکنش‌پذیر در چاپ مستقیم راکتیو است.

مزایا چاپ راکتیو

شفافیت و کیفیت بالا
بدون زیر دست
به دلیل واکنش شیمیایی که با الیاف پارچه و یا بخشی از پارچه می‌دهد، از ماندگاری بالایی برخوردار شده است.
برای طیف وسیعی از پارچه از جمله انواع الیاف طبیعی، پلی استر و… مناسب است.

معایب چاپ راکتیو

فقط در اشل صنعتی و تیراژ بالا قابل استفاده است.
به تخصص بالایی برای انجام مراحل پیچیده آن نیاز است.

چاپ دی تی اف (DTF)

برای انجام این روش چاپ نیاز به یک دستگاه چاپ دیجیتال و یک دستگاه پرس حرارتی است. روش کار به این صورت است که اول چاپ بر روی نایلون نسوز مخصوص انجام شده و بعد رنگ را با استفاده از یک دستگاه پرس حرارتی بر روی پارچه چسبیده می‌شود، زمانی که سرد شد، نایلون از آن جدا می‌شود. در واقع چاپ DTF با انتقال حرارت یا گرما انجام می‌شود و در کسب و کار چاپ پوشاک یک روش گران به حساب می‌آید. چاپ DTF بسیار مورد توجه قرار گرفته، علت آن ایجاد طرح‌های زیبا و واضح می‌باشد و با می‌توات لوگو و پیام‌هایی بر روی هزاران تیشرت ایجاد کرد.

مزایا چاپ DTF

مراحل کار آسانی دارد.
در تیتراژهای خیلی پایین قابل انجام خواهد بود.
طرح‌های سایه روش‌دار با جزئیات بالا ایجاد می‌کند.
بعد از طراحی امکان نمونه‌گیری وجود دارد.
به طور تقریبی می‌توان گفت که روی هر نوع پارچه‌ای قابل انجام است.
به مراحل قبل و بعد از چاپ نیاز نمی‌باشد.

معایب چاپ DTF

در این روش نفوذ رنگ در عمق پارچه به اندازه کافی صورت نمی‌گیرد امکان بلند شدن رنگ از روی پارچه وجود دارد.
در برخی مواقع، طرحی که روی پارچه منتقل شده، ترک برداشته و یا کنده خواهد شد.
خطوط پیرامون کاغذ ترانسفر گاهی اوقات روی سطح پارچه می‌افتد.

چاپ دی تی جی (DTG)

این نوع چاپ بر روی لباس‌های آماده به صورت مستقیم انجام می‌گیرد و نسبت به روش‌های دیگر چاپ بر روی پارچه سریع‌تر می‌باشد. از رنگ‌های پیگمنت در چاپ DTG مورد استفاده قرار می‌گیرد و همانند چاپ پیگمنت، به صورت مستقیم رنگ‌های پیگمنت به وسیله دستگاه دیجیتال بر روی پارچه انتقال داده می‌شوند. روش چاپ به این صورت بوده که تیشرت دوخته شده بعد از طراحی صورت گرفته، داخل دستگاه قرار می‌گیرد و دستور چاپ به وسیله کامپیوتر انجام می‌شود. کار چاپ شده در نهایت با استفاده از دستگاه پرس حرارتی، پرس خودهد شد. نکته قابل توجه در این روش، این است که برای بهتر چسبیدن رنگ بر روی پارچه، قبل از چاپ با توجه به جنس پارچه تیشرت، ماده‌ای روی آن اسپری می‌شود.

مزایا چاپ DTG

امکان چاپ بر روی پارچه‌های رنگی
سرعت کارکرد بالایی دارد و در میان تمام روش‌های چاپ پارچه سرعت کار بالاتری دارد.
دقت و جزئیات بالایی دارد.
برای راه اندازی کارگاه هزینه اولیه کمی لازم است.
برای کارهای تک و تیراژ کم مناسب است.

معایب چاپ DTG

بر اثر سایش و شست و شو کمرنگ‌تر می‌شود.
پس از استفاده مکرر کار ممکن است ترک بخورد.
دستگاه‌های مورد استفاده برای این کار که در بازار وجود دارند، سرعت نسبتا پایینی دارند.
قبل از چاپ نیاز به آماده سازی دارد.

چاپ شابلون استنسیل

این روش با استفاده از شابلون‌هایی که به شکل طرح‌ها بریده شده‌، چاپ صورت می‌گیرد. به طور معمول شابلون‌ها از جنس چوب، فلز، پلاستیک یا کاغذ ساخته می‌شوند. درون فضاهای بریده شده داخل شابلون از رنگ استفاده خواهد شد. این روش چاپ روی پارچه به آسانی قابل انجام است، طوری که یک بچه نیز قادر به انجام آن خواهد بود.

مزایا چاپ شابلون استنسیل

برای کارهای تکی قابل استفاده است‌.
امکان ایجاد نمونه در آن وجود دارد.
معایب شابلون استنسیل
قابلیت انجام کارهای در تیراژهای بالا را ندارد.
کیفیت کار در تمام نسخه‌ها ممکن است یکی نباشد.
هر دو مرحله چاپ و شابلن سازی زمان‌بر و پر هزینه است.

چاپ باسمه (Block printing)

برای چاپ باسمه مهرهایی ساخته می‌شود که به وسیله کنده کاری ایجاد می‌شوند و معمولا از جنس چوب و مواد دیگر هستند. روش کار به این صورت است که مهرها آغشته به رنگ شده و روی سطح پارچه گذاشته می‌شود. در ایران از قدیم برای چاپ پارچه‌های نفیس از این روش استفاده شده ولی در حال حاضر این روش منسوخ شده و تعداد کمی از کارگاه‌ها از این روش بهره می‌گیرند.

مزایا چاپ باسمه

ارزان قیمت بودن
معایب چاپ باسمه
این روش دارای محدودیت رنگ است.
مراحل کار آن به علت دستی بودن زمان‌بر و طولانی خواهد بود.
برای قالب سازی به زمان نیازی نیاز دارد، در حال حاضر از تکنولوژی cnc برای ساخت قابل‌ها استفاده می‌شود که با سرعت بالاتری انجام می‌شود.

چاپ اسپری

برای این روش با توجه به نام آن، با استفاده از اسپری کنترل شده قابل انجام است. در اینجا برای پاشیدن رنگ بر روی شابلون، یک تفنگ اسپری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع چاپ، به چاپ استنسیل خیلی شبیه بوده و تفاوت آن‌ها این است که چاپ اسپری بیشتر یک کار هنری به حساب می‌آید.

علت آن در واقع قابلیت کنترل اسپری با دست بوده که نیاز به دقت بالایی در انجام کار دارد و ممکن است بیتن کارها تفاوت وجود داشته باشد. این روش توسط تولید کننده‌های خاصی انجام می‌گیرد و تولید آن‌ها به صورت منحصر بفرد صورت می‌گیرد و در اکثر مواقع از آن در چاپ تیشرت استفاده می‌گردد.

مزایا چاپ اسپری

برای تعداد محدود قابل استفاده است.
سرعت کار بالایی دارد.
معایب چاپ اسپری
تلفات یا تعداد خرابی زیادی دارد.
تعداد طرح در آن محدود است.

سخن نهایی

به طور کلی روش‌های زیادی برای تکمیل و یا چاپ بر روی پارچه وجود دارد و ما در این متن فقط به تعدادی از آن‌ها اشاره کردیم. انتخاب این روش‌ها با توجه به کیفیت، کاربرد و نتیجه نهایی آن‌ها صورت گرفته است. شرکت شبرنگ فام یکی از تولید کنندگان در حوزه بافت، رنگ رزی و تکمیل پارچه موجود در صنعت نساجی ایران است محصولات خود را در طیف وسیعی از رنگ و طرح ارائه می‌دهد و برای افزایش کیفیت خود از نیروهای متخصص و آگاه بهره می‌گیرد.